AÇIKLAYICI BİLGİ NOTU
TARİH | …/…/2017 |
SAYI | … Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği Taslağı |
RESMİ GAZETE NO | ……. |
MEVZUAT TÜRÜ | Genel Tebliğ (Taslak) |
YAYINLANMA TARİHİ | … |
GEÇERLİLİK TARİHİ | … |
AÇIKLAMA | Başkanlığımızca hazırlanan Gelir Vergisi Kanunu Tebliğ Taslağında; Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 121 inci maddesinde yer verilen vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi uygulamasına ilişkin açıklamalara yer verilmiş ve ilgililerin görüş ve önerilerine sunulmuştur. |
Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan:
GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ TASLAĞI
(SERİ NO: …)
- Amaç ve kapsam
Bu Tebliğin amacı, 8/3/2017 tarihli ve 30001 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 23/2/2017 tarihli ve 6824 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 4 üncü maddesi ile 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun yeniden düzenlenen mülga mükerrer 121 inci maddesinde yer alan vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
- Yasal düzenleme
6824 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle Gelir Vergisi Kanununun mülga mükerrer 121 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenerek, 1/1/2018 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 8/3/2017 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
“Vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi
MÜKERRER MADDE 121- Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükelleflerinden (finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç olmak üzere), bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şartları taşıyanların yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5’i, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilir. Şu kadar ki hesaplanan indirim tutarı, her hâl ve takdirde 1 milyon Türk lirasından fazla olamaz. İndirilecek tutarın ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilir. Bu süre içinde mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmez. Gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı indirim tutarı, ticari, zirai veya mesleki faaliyet nedeniyle beyan edilen kazançların toplam gelir vergisi matrahı içerisindeki oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanan gelir vergisi esas alınarak tespit edilir.
Söz konusu indirimden faydalanabilmek için;
- İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş (Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartın ihlali sayılmaz.) ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresinde ödenmiş olması (Her bir beyanname itibarıyla 10 Türk lirasına kadar yapılan eksik ödemeler bu şartın ihlali sayılmaz.),
- (1) numaralı bentte belirtilen süre içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması (Yapılan tarhiyatların kesinleşmiş yargı kararlarıyla veya 213 sayılı Vergi Usul Kanununun uzlaşma ya da düzeltme hükümlerine göre tamamen ortadan kaldırılmış olması durumunda bu şart ihlal edilmiş sayılmaz.),
- İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dâhil) 1.000 Türk lirasının üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması, şarttır.
İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde sayılan fiilleri işlediği tespit edilenler, bu madde hükümlerinden yararlanamazlar.
Bu madde kapsamında vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, öngörülen şartları taşımadığının sonradan tespiti hâlinde ilgili vergilendirme döneminde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir. Bu hüküm, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yılda herhangi bir vergiye ilişkin beyanların gerçek durumu yansıtmadığının indirimden yararlanıldıktan sonra tespiti üzerine yapılan tarhiyatların kesinleşmesi hâlinde de uygulanır ve bu takdirde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler açısından zamanaşımı, yapılan tarhiyatın kesinleştiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlar.
Bu maddede geçen vergi beyannamesi ve vergi ibareleri, Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken vergi beyannameleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergileri ifade eder.
Birinci fıkrada yer alan tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır. Bu şekilde hesaplanan tutarın %5’ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Bakanlar Kurulu, birinci fıkrada yer alan oranı ve tutarı iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, kanuni oran ve tutarına getirmeye; Maliye Bakanlığı, maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.“
- Vergi indiriminden yararlanacak olanlar
Vergi indiriminden;
- Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar,
- Finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç olmak üzere kurumlar vergisi mükellefleri şartları taşımaları halinde yararlanabileceklerdir.
- Vergi indiriminden yararlanma şartları
Tebliğin 3 üncü bölümünde belirtilen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin vergi indiriminden yararlanabilmeleri için;
a) İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süresi içerisinde ödenmiş olması,
b) Aynı süre içerisinde beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması,
c) Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı ve cezaları dahil olmak üzere 1.000.- TL’nin üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması,
ç) Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde sayılan fiillerin işlenmemiş olması şarttır.
4.1 İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresi içerisinde verilmiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süresi içerisinde ödenmiş olması
İndirimden yararlanacak olan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu beyannamenin ait olduğu yıldan önceki son iki yıla ait Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken tüm vergi beyannamelerini (sadece gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri değil ilgili dönemde mükelleflerin vermekle yükümlü oldukları katma değer vergisi, muhtasar gibi diğer tüm vergi beyannamelerini) kanuni süresi içerisinde vermiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerini de kanuni süresi içerisinde ödemiş olmaları gerekmektedir.
Öte yandan, kanuni süresi içerisinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak, kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler vergi indiriminden yararlanılmasına engel teşkil etmeyecektir. Ancak, bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin de kanuni süresi içerisinde ödenmiş olması gerekmektedir.
Ayrıca, her bir beyanname itibarıyla 10.- TL’ye kadar yapılan eksik ödemeler, vergi indirimine ilişkin bu şartın ihlali sayılmayacaktır.
Örnek 1: (A) A.Ş., 2017 yılı hesap dönemine ilişkin olarak 25/4/2018 tarihinde vermiş olduğu kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden 2.400.000.-TL kurumlar vergisi hesaplanmıştır.
2015 ve 2016 hesap dönemlerine ilişkin kurumlar vergisi beyannameleri de dahil tüm vergi beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve tahakkuk eden vergileri de aynı süre içerisinde ödemiş olan (A) A.Ş., 2/5/2017 tarihinde Aralık 2015 dönemine ilişkin KDV beyannamesini, 10/2/2018 tarihinde ise 2016 yılı hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesini düzeltmiş ve tahakkuk eden vergilerini de kanuni süresi içinde ödemiştir.
Buna göre, (A) A.Ş. tarafından, 2017 yılı hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden tahakkuk eden vergilerin kanuni süresi içerisinde ödenmesi şartı da dahil olmak üzere, diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla, Aralık 2015 dönemine ilişkin KDV beyannamesi ile 2016 yılı hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesini düzeltmiş olması, vergi indiriminden yararlanılmasına engel teşkil etmeyecektir.
Örnek 2: (B) A.Ş.’ye Maliye Bakanlığı tarafından 1/6/2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 1 Haziran – 31 Mayıs özel hesap dönemi tayin edilmiştir.
(B) A.Ş. 1/6/2017 – 31/5/2018 özel hesap dönemine ait vergi beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve tahakkuk eden vergileri de kanuni süresi içerisinde ödemiştir.
İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerine ilişkin şartın sağlanıp sağlanamadığının tespitinde 1/1/2016 – 31/12/2016 ve 1/1/2017-31/5/2017 dönemleri dikkate alınacaktır. Bu dönemlere ilişkin vergi beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve tahakkuk eden vergileri kanuni süresi içerisinde ödemiş olan (B) A.Ş. diğer şartları da sağlamış olması kaydıyla vergi indiriminden yararlanabilecektir.
Örnek 3: Özel eğitim kurumu işletmecisi olan gelir vergisi mükellefi Bay (Z)’ye 1/7/2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 1Temmuz – 30 Haziran özel hesap dönemi tayin edilmiştir.
1/7/2016 – 30/6/2017 özel hesap dönemine ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesini 22/3/2018 tarihinde vermiş olan Bay (Z) bu beyanname üzerinden tahakkuk eden vergileri de kanuni süresi içerisinde ödemiştir.
İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıldan (1/7/2016 – 30/6/2017) önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerine ilişkin şartın sağlanıp sağlanamadığının tespitinde 1/1/2015–31/12/2015 ve 1/1/2016–30/6/2016 dönemleri dikkate alınacaktır. Bu dönemlere ilişkin vergi beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve tahakkuk eden vergileri kanuni süresi içerisinde ödemiş olan Bay (Z) diğer şartları da sağlamış olması kaydıyla vergi indiriminden yararlanabilecektir.
4.2 Aynı süre içerisinde beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re’sen veya idarece yapılmıĢ bir tarhiyat bulunmaması
Mükelleflerin vergi indiriminden yararlanabilmeleri için, Tebliğin (4.1.) bölümünde belirtilen süre içerisinde beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması gerekmektedir. Söz konusu dönemler için bu mükellefler adına ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunması halinde bu tarhiyatların kesinleşme şartı aranmaksızın indirimden yararlanılamayacaktır.
Ancak, söz konusu dönemlere ilişkin olarak mükellefler adına ikmalen, re’sen veya idarece yapılan tarhiyatların kesinleşmiş yargı kararlarıyla veya Vergi Usul Kanununun uzlaşma ya da düzeltme hükümlerine göre tamamen ortadan kaldırılmış olması ve diğer şartların da sağlanmış olması kaydıyla vergi indiriminden yararlanılması mümkün olacaktır. Bu tarhiyatların yargı kararları, uzlaşma ve düzeltme hükümleri ile kısmen ortadan kaldırılması durumunda ise indirimden yararlanılamayacaktır.
Örnek: Ağustos/2015 dönemi için katma değer vergisi yönünden 2016 yılında (C) Ltd. Şti. adına vergi inceleme raporu düzenlenmiş ve 120.000.- TL ikmalen tarhiyat yapılmıştır. Ancak, söz konusu tarhiyat mükellef tarafından dava konusu edilmiş ve indirimin hesaplanacağı kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken süreden önce söz konusu tarhiyat tamamen kaldırılmak suretiyle mükellef lehine kesinleşmiştir.
2017 yılı hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesini 25/4/2018 tarihinde vermiş ve bu beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiyi 30/4/2018 tarihinde ödemiş olan (C) Ltd. Şti.’nin diğer şartları sağlamış olması koşuluyla, mahkeme kararıyla tamamen kaldırılan bu tarhiyat, vergi indiriminden yararlanmasına engel teşkil etmeyecektir.
Söz konusu mükellef adına yapılan ikmalen tarhiyatın, indirimin hesaplanacağı kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken süreden sonra tamamen kaldırılmak suretiyle mükellef lehine kesinleşmesi halinde ise bu indirimden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
4.3 Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı ve cezaları dahil olmak üzere 1000.- TL’nin üzerinde vadesi geçmiş borcun bulunmaması
Mükellefler, vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken vergi beyannameleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergi aslı ve cezaları dahil olmak üzere 1.000.- TL’nin üzerinde vadesi geçmiş borçlarının bulunmaması ve diğer şartların da sağlanması halinde bu indirimden yararlanabileceklerdir.
Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken beyannameler üzerine tahakkuk eden vergi asıllarına ilişkin usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları da 1.000.- TL’lik borcun hesabında dikkate alınacaktır.
Vergi indirimi uygulamasında, söz konusu 1.000.- TL’lik borcun hangi döneme ait olduğunun önemi bulunmamaktadır.
Örnek 1: (D) A.Ş. 2015, 2016 ve 2017 hesap dönemlerine ilişkin beyannamelerini kanuni süresi içerisinde vermiş ve bu beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergileri de kanuni süresi içerisinde ödemiştir. Ancak, 20/4/2018 tarihi itibarıyla 2014 hesap dönemine ilişkin 1.850.- TL vadesi geçmiş kurumlar vergisi borcu bulunan (D) A.Ş., diğer şartları sağlamış olsa da 1.000.- TL’nin üzerinde vergi borcu bulunduğundan dolayı 2017 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde vergi indiriminden yararlanamayacaktır.
Örnek 2: 2017 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesini 18/4/2018 tarihinde veren (E) Ltd. Şti., bu beyanname üzerinden hesapladığı vergi indiriminden yararlanmak istemektedir. (E) Ltd. Şti.’nin bu tarih itibarıyla Kasım/2014 dönemine ait vadesi geçmiş 850.- TL katma değer vergisi borcu ile vadesi geçmiş 2.600.- TL motorlu taşıtlar vergisi borcu bulunmaktadır.
Buna göre, (E) Ltd. Şti.’nin her ne kadar toplamda 3.450.- TL vadesi geçmiş vergi borcu bulunsa da vergi indirimi uygulamasında 1.000.- TL’lik sınırın aşılıp aşılmadığın tespitinde sadece beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiler dikkate alınacağından, 850.- TL’lik katma değer vergisi borcu (E) Ltd. Şti.’nin vergi indiriminden yararlanmasına engel teşkil etmeyecektir.
Örnek 3: 2/1/2018 tarihinde fatura düzenlenmemesi sebebiyle kesilmiş olan 1.680.- TL özel usulsüzlük cezası ile 820.- TL motorlu taşıtlar vergisi borcunu henüz ödememiş olan (H) Ltd. Şti., 2017 hesap dönemine ilişkin olarak kanuni süresinde verdiği kurumlar vergisi beyannamesinde vergi indiriminden yararlanmak istemektedir.
Buna göre, vergi indirimi uygulamasında 1.000.- TL’lik sınırın aşılıp aşılmadığının tespitinde beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiler ile Vergi Usul Kanunu uyarınca kesilen vergi cezaları dikkate alınacağından, (H) Ltd. Şti. 1.680.- TL’lik ödenmemiş özel usulsüzlük cezası nedeniyle vergi indiriminden yararlanamayacaktır.
4.4 Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde sayılan fiillerin işlenmemiş olması
Vergi indiriminden yararlanan mükellefler hakkında, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında Vergi Usul Kanununun “Kaçakçılık suçları ve cezaları” başlıklı 359 uncu maddesinde sayılan fiillerin işlendiğinin tespit edilmesi halinde, söz konusu mükellefler vergi indiriminden yararlanamayacaklardır.
Örnek: (I) A.Ş. 2015, 2016 ve 2017 hesap dönemlerine ilişkin vergi beyannamelerini kanuni süresinde vermiş ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerini de kanuni süresinde ödemiştir. Ayrıca, indirim uygulamasına ilişkin diğer şartları da sağlayan (I) A.Ş. 5/4/2018 tarihinde vermiş olduğu kurumlar vergisi beyannamesinde vergi indiriminden yararlanmıştır.
(I) A.Ş.’nin bu indirimden yararlanabilmesi için 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarında Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde sayılan fiilleri işlediğine ilişkin bir tespit bulunmaması gerekmektedir. Diğer taraftan, aynı yıllara ilişkin olarak söz konusu fiillerin işlendiğinin, indirimden yararlanıldıktan sonra tespit edilmesi durumunda ise indirim uygulaması nedeniyle yararlanılan tutarlar vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilecektir.
- Vergi indirimi uygulaması
Vergi indirimine ilişkin şartları haiz gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5’ini, öncelikle bu beyannameler üzerinden ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirebileceklerdir.
Ancak, hesaplanan indirim tutarı, her hal ve takdirde 1 milyon Türk lirasından fazla olamayacaktır.
İndirilecek vergi tutarının ödenmesi gereken vergiden fazla olması halinde ise kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde beyan üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilecektir. Bu süre içerisinde mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmeyecektir.
Örnek 1: Vergi indiriminden yararlanma şartlarının tamamını sağlayan (J) A.Ş. 2017 hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamesinde 110.000.000.- TL matrah beyan etmiştir. 2017 hesap dönemine ilişkin hesaplanan kurumlar vergisi (110.000.000.- TL x 0,20) 22.000.000.- TL olan (J) A.Ş. bu hesap dönemine ilişkin olarak 20.000.000.- TL geçici vergi ve kesinti suretiyle de 400.000.- TL vergi ödemiştir.
Vergi indirim tutarı = Hesaplanan kurumlar vergisi x İndirim oranı
= 22.000.000.- TL x 0,05
= 1.100.000.- TL
olarak hesaplanmış olsa da bu dönem için hesaplanabilecek indirim tutarı 1.000.000.- TL’den fazla olamayacağından (J) A.Ş. bu indirim tutarının 100.000.- TL’lik kısmından yararlanamayacaktır.
Buna göre, (J) A.Ş.’nin yararlanabileceği 1.000.000.- TL’lik vergi indirim tutarı, 2017 hesap dönemine ilişkin olarak kurumlar vergisi beyannamesinde geçici vergi ve kesinti suretiyle ödenmiş olan vergiler mahsup edildikten sonra kalan ödenmesi gereken 1.600.000.- TL vergi tutarından mahsup edilebilecektir.
Örnek 2: (M) A.Ş. 2017 hesap dönemine ilişkin olarak kanuni süresinde verdiği kurumlar vergisi beyannamesinde 500.000.- TL matrah beyan etmiş olup bu matrah üzerinden 100.000.- TL kurumlar vergisi hesaplanmıştır. Vergi indiriminden yararlanma şartlarının tamamını taşıyan (M) A.Ş.’nin 2017 hesap dönemine ait ödenmiş 98.000.- TL geçici vergisi bulunmakta olup yıl içerisinde kesinti suretiyle ödenen vergisi bulunmamaktadır.
Vergi indirim tutarı = Hesaplanan kurumlar vergisi x İndirim oranı
= 100.000.- TL x 0,05
= 5.000.- TL
olarak hesaplanmıştır.
(M) A.Ş., 2017 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesapladığı 100.000.- TL kurumlar vergisinden 98.000.- TL’lik geçici vergiyi mahsup edecek, kalan ödenmesi gereken 2.000.- TL’lik kurumlar vergisinden ise bu beyanname üzerinden hesapladığı vergi indirim tutarını indirebilecektir.
5.000.- TL’lik vergi indirim tutarının, yıllık beyanname üzerinden indirilemeyen 3.000.- TL’lik kısmı ise 2017 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içerisinde, beyan üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsuben iadeye konu edilebilecektir.
- Ş. tarafından bu süre içerisinde mahsup edilemeyen vergi indirimi tutarlarının ise red ve iadesi mümkün olmayacaktır.
- Gelir vergisi mükelleflerinin yararlanabileceği indirim tutarının tespiti
Gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı indirim tutarı, ticari, zirai veya mesleki faaliyet nedeniyle beyan edilen kazançların toplam gelir vergisi matrahı içerisindeki oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanan gelir vergisi esas alınarak tespit edilecektir.
Örnek 1: Vergi indiriminden yararlanma şartlarının tamamını taşıyan Bayan (N), ticari faaliyeti nedeniyle 2017 takvim yılında 300.000.- TL kazanç elde etmiştir. 2017 takvim yılı içerisinde ticari kazancının yanında 50.000.- TL de mesken kira geliri elde etmiş olan Bayan bu dönemde 45.000.- TL geçici vergi ödemiştir. (Mesken kira gelirinde götürü gider yöntemi seçilmiştir.)
Buna göre, Bayan (N)’nin yararlanabileceği vergi indirim tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Ticari kazanç | 300.000,00.- TL |
GMSİ [50.000,00.- TL – (50.000,00.- TL x 0,25) =] | 37.500,00.- TL |
Vergiye tabi gelir (300.000,00.- TL + 37.500,00.- TL =) | 337.500,00.- TL |
Hesaplanan gelir vergisi | 109.775,00.- TL |
Ticari kazanç / Beyan edilen gelirler toplamı (300.000,00.- TL / 337.500,00.- TL =) | 0,89 |
Hesaplanan verginin ticari kazanca isabet eden kısmı (109.775,00.- TL x 0,89 =) | 97.699,75.- TL |
Hesaplanan vergi indirimi
(Hesaplanan verginin ticari kazanca isabet eden kısmı x 0,05) (97.699,75.- TL x 0,05 =) |
4.884,99.- TL |
Mahsup edilecek geçici vergi | 45.000,00.- TL |
Ödenmesi gereken gelir vergisi (109.775,00.- TL – 45.000,00.- TL =) | 64.775,00.- TL |
Vergi indirim tutarının mahsubundan sonra ödenecek gelir vergisi (64.775,00.- TL – 4.884,99.- TL =) | 59.890,01.-TL |
Örnek 2: Avukatlık faaliyetinde bulunan Bayan (P), 2017 yılında 250.000.- TL serbest meslek kazancı elde etmiştir.
- Ödenen geçici vergi 30.000.-
- Kesinti yoluyla ödenen vergi 20.000.-
- Eğitim-Sağlık harcaması 10.000.- ’dir.
Vergi indiriminden yararlanma şartlarının tamamını taşıyan Bayan (P)’nin yararlanabileceği vergi indirim tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
Serbest meslek kazancı | 250.000,00.- TL |
Eğitim-sağlık indirimi | 10.000,00.- TL |
Vergiye tabi gelir (250.000,00.-TL-10.000,00.-TL =) | 240.000,00.-TL |
Hesaplanan gelir vergisi | 75.650,00.- TL |
Hesaplanan vergi indirimi (75.650,00.- TL x 0,05 =) | 3.782,50.- TL |
Kesinti yoluyla ödenen vergiler | 20.000,00.- TL |
Mahsup edilecek geçici vergi | 30.000,00.- TL |
Mahsup edilecek vergiler toplamı (20.000,00.- TL+30.000,00.- TL =) | 50.000,00.- TL |
Ödenmesi gereken gelir vergisi (75.650,00.- TL – 50.000,00.- TL =) | 25.650,00.- TL |
Vergi indirim tutarının mahsubundan sonra ödenecek gelir vergisi (25.650,00.- TL – 3.782,50- TL =) | 21.867,50.-TL |
- ġartların ihlali halinde yapılacak işlemler
7.1 Vergi indiriminden yararlanan mükelleflerin, öngörülen şartları taşımadığının sonradan tespiti halinde ilgili vergilendirme döneminde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler için vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarhiyat yapılacaktır.
Örnek 1: Mükellef Bay (T), 2017 takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesinde 12.000,00.-TL vergi indirim tutarı hesaplamış ve bu indirim tutarının tamamından yararlanmıştır.
Ancak, vergi dairesi kayıtlarının incelenmesinden 2017 takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamesinin verildiği tarih itibarıyla Bay (T) hakkında 2016 yılına ilişkin ödenmemiş 2.500,00-TL katma değer vergisi borcu bulunduğu 2019 yılında tespit edilmiştir.
Dolayısıyla, Bay (T)’nin vergi indiriminden yararlanılabilmesi için gereken şartlardan birini taşımamış olduğu tespit edildiğinden, vergi indirimi dolayısıyla ödenmemiş olan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilecektir.
7.2 İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yılda herhangi bir vergiye ilişkin beyanın gerçek durumu yansıtmadığının, indirimden yararlanıldıktan sonra tespiti üzerine, yapılan tarhiyatların kesinleşmesi halinde indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler yönünden de vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarhiyat yapılacaktır.
Dolayısıyla, vergi indiriminin hesaplandığı beyannamenin verilme süresinden sonra, Tebliğin (4.1.) bölümünde belirtilen dönemlere ilişkin olarak beyana tabi vergi türleri itibarıyla ikmalen, resen veya idarece tarhiyat yapılması ve bu tarhiyatların kesinleşmesi durumunda haksız indirim nedeniyle ödenmeyen vergiler vergi ziyaı uygulanmaksızın tarh edilecektir.
Bu takdirde, indirim uygulaması dolayısıyla ödenmeyen vergiler ile bunlara ilişkin cezalar açısından zamanaşımı, yapılan tarhiyatın kesinleştiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlayacaktır.
Örnek 2: 2017 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesini 25/4/2018 tarihinde vermiş olan (U) Ltd. Şti. bu beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiyi 30/4/2018 tarihinde ödemiş ve diğer şartları da sağlayarak bu dönemde vergi indiriminden yararlanmıştır.
Ancak, Ağustos/2016 dönemi için katma değer vergisi yönünden 26/10/2018 tarihinde (U) Ltd. Şti. adına vergi inceleme raporu düzenlenmiş ve 120.000.- TL ikmalen tarhiyat yapılmıştır.
(U) Ltd. Şti. vergi inceleme raporuna istinaden yapılan tarhiyatı dava konusu etmiş ve dava mükellef aleyhine sonuçlanarak 5/3/2020 tarihinde kesinleşmiştir.
Buna göre, (U) Ltd. Şti.’nin 2017 hesap dönemi kurumlar vergisi beyannamesinde yararlanmış olduğu vergi indirim tutarı dolayısıyla ödememiş olduğu vergiler, tarhiyatın kesinleştiği tarih itibarıyla vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilecektir.
- Diğer hususlar
8.1 Vergi indirimi uygulamasında, vergi beyannamesi ve vergi ibareleri, Maliye Bakanlığına bağlı vergi dairelerine verilmesi gereken vergi beyannameleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergileri ifade
8.2 Vergi indirimi uygulamasında dikkate alınan 1.000.000- TL’lik tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanacaktır. Bu şekilde hesaplanan tutarın %5’ini aşmayan kesirler dikkate alınmayacaktır.
8.3 Bakanlar Kurulu, maddede geçen %5 oranını ve 1.000.000- TL tutarını iki katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, kanuni oran ve tutarına getirmeye yetkili kılınmıştır.
Yürürlük
Bu Tebliğ 1/1/2018 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Tebliğ hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.