RSMMMO – Rize Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası RSMMMO – Rize Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası
Rize, 29.09.2017
Hakan GÜVELİ * Rize SMMM Odası Vergi Mevzuatı İnceleme Komisyonu – SMMM
TORBA YASA OLARAK BİLİNEN BAZI KANUNLARDA YAPILACAK OLAN DEĞİŞİKLİKLER TBMM YE SUNULMUŞ OLUP YAPILACAK DEĞİŞİKLİKLERDEN BAZILARI AŞAĞIDADIR
1) 2017 YILINDA ASGARİ ÜCRET HİÇBİR ŞEKİLDE 1.404 LİRANIN ALTINA DÜŞMEYECEK
2017 yılında vergi dilimlerindeki artış nedeniyle asgari ücretin 1.404 liranın altına düşmemesi için yasal düzenleme yapılmaktadır.
2) Finans kuruluşlarının kurumlar vergisi oranı 2 puan artırılıyor
Bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden ödeyecekleri kurumlar vergisi oranı %20’den %22’ye çıkarılıyor.
3) Dağıtılmayan kurum karlarına, bu karları üzerinden %1 vergi getiriliyor
Şirketlerin elde ettikleri karlardan ortaklarına dağıtmadıkları kısım için hali hazırda gelir vergisi kesinti yapılmamaktadır. Yapılan düzenleme ile sermayeye eklenen kar payları hariç, dağıtılmayan karlardan % 1 oranında gelir vergisi stopajı yapılması öngörülüyor.
4) Kurumların gayrimenkul satış kazançlarında uygulanan %75 kazanç istisnası oranı %50’ye düşürülüyor
Şirketler, aktiflerinde 2 yıldan fazla tuttukları gayrimenkulleri elden çıkarmaları halinde elde edilen kazancın %75’i kurumlar vergisinden istisnadır. Yapılan düzenleme ile istisna oranı %50’ye indiriliyor.
5) Gelir vergisi tarifesinde üçüncü dilimdeki %27 olan oran %30’a çıkarılıyor
Ücret gelirleri için 1.1.2018 tarihinden, diğer gelirler için ise 1.1.2017 tarihinden geçerli olmak üzere gelir vergisi tarifesinin üçüncü diliminde yer alan gelirler için vergi oranı %27’den %30’a çıkarılıyor.
6) Kira gelirlerinin beyanında kira gelirinden %25 oranında uygulanmakta olan götürü gider oranı %15’e düşürülüyor
Kira geliri elde edenler, elde ettikleri geliri beyan ederken yıl içinde yaptıkları giderlere karşılık gelirlerinin %25’i oranında götürü gider indiriminden yararlanabiliyorlar. Yapılan düzenleme ile bu oran %15’e düşürülüyor. Kira geliri elde edenlerin gerçek gideri daha fazla ise her halükarda gider olarak indirmeye devam edebilecekler.
7) 2018 yılında binek otomobiller için ödenecek Motorlu Taşıtlar Vergisi %40 artırılıyor
2018 yılı Ocak ve Temmuz aylarında ödenecek motorlu taşıt vergisi tutarları değiştirilerek 2017 yılında ödenen motorlu taşıtlar vergisine göre %40 oranında artırılıyor.
8) 2018 yılından sonra tescil edilecek binek otomobillerin motorlu taşıtlar vergisinin hesabında aracın motor silindir hacmi yanında değeri de dikkate alınmaya başlanıyor. Taşıtın değerine göre artırımlı motorlu taşıtlar vergisi geliyor.
2018 yılından sonra satın alınacak binek otomobillerin motorlu taşıtlar vergisinde değer bazlı yeni bir sisteme geçiliyor. Vergilemede motor silindir hacmi yanında aracın değeri de bir ölçüt haline getiriliyor. Belirlenen değerlerin üzerinde taşıt değerine sahip araçlarda vergi tutarlarının %10 veya %20 daha fazla olması öngörülüyor. Bu uygulamaya 1.1.2018 tarihinden sonra başlanacak.
9) Çekilişlerden ve şans oyunlarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde yüzde 10 olan veraset ve intikal vergisi oranı %20’ye çıkarılıyor
Çekilişlerden ve şans oyunlarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesinde yüzde 10 olan veraset ve intikal vergisi oranı %20’ye çıkarılıyor.
Yapılan bu düzenlemeler sonucunda elde edilen ilave gelirden Savunma Sanayi Fonuna ilave gelir sağlamak üzere, Savunma Sanayi Fonuna bütçeden aktarılacak paylara ilişkin yasal düzenleme değiştiriliyor. Bu çerçevede 2018 yılında Savunma Sanayi Fonuna 8 milyar lira ilave gelir sağlanması bekleniyor.
10) MEYVELİ GAZOZLAR İLE ENERJİ İÇECEKLERİNE %25 ORANINDA ÖTV GETİRİLİYOR
Kola üzerinden %25 oranında alınan özel tüketim vergisi yılbaşından itibaren meyveli gazozlar ile enerji içeceklerinden de alınmaya başlanacak. Bu düzenleme sonucunda bütçeye 500 milyon lira gelir sağlanması bekleniyor.
11) MAKARONA VERGİ GETİRİLİYOR
Makaron (sigara kağıdı), özel tüketim vergisi kapsamına alınıyor ve 20 adet makaron için 2,12 TL özel tüketim vergisi getiriliyor.
12) Kamu lojmanları satışa çıkıyor. Elde edilen gelir hem bütçeye kaynak olacak hem de gerekli olan yerlerde yeni lojmanların yapımında kullanılacak.
Kamunun elinde çok sayıda lojman olarak kullanılan eski binalar var. Bunların depreme dayanıklılığı da söz konusu değil. Esasen bu binaların yıkılması gerekir. Bazen de şehirlerin merkezi noktalarında kalmış lojmanlar var. Bunların da buralardan kaldırılması lazım. Bu lojmanların birçoğunun ne tapusu ne de oturma ruhsatı var. Bakım masrafları da yüksek. Hükümet olarak bu durumda olan lojmanlarla ilgili yeni bir yasal düzenlemeyi Meclise getiriyoruz. Asgari 10 yıldan fazla ömrü olan, şehir merkezlerinde kalan kamu lojmanlarını Maliye Bakanlığı marifetiyle elden çıkaracağız. Esasen bu binalar, satın alındıktan sonra kullanılmayacağı için yıkılıp yerlerine yeni binalar yapılacak. Bu yerleri, ihale ile en fazla bedeli verene satacağız. Kat mülkiyeti tapusu olan lojmanlarda, içinde oturan memurlarımız da ihalede oluşan en yüksek bedeli verirse öncelikle onların alım hakkı olacak. Tabi burada savunma, güvenlik, adalet gibi birimlerin kullanıldığı yerler için bu satış söz konusu olmayacak. Bu lojmanların satışlarından elde edilen gelirler, yine öncelikle yeni lojmanların yapımında kullanılacak.
13) Hazineye ait olup, belediye mücavir alan sınırlar içinde tarımsal amaçlı kullanılan arazilerin kullanıcılarına doğrudan satışının önü açılıyor. Satın alınan araziler sadece tarımsal amaçlı kullanılacak.
2011 yılında 2B Kanunu çıkardık. Bu kanunla belediye mücavir alan sınırları dışında bulunan tarım arazilerinin kullanıcılarına doğrudan satışına imkan veren bir düzenleme yaptık. Başarılı bir düzenleme oldu. Bu arada, belediye mücavir alan sınırları içinde olan ve tarım arazisi olarak kullanılan Hazineye ait yerlerin satışına ilişkin yoğun talepler oldu. Torba yasa tasarısında yapacağımız düzenleme ile bu taşınmazların da kullanıcılarına doğrudan satışına imkân sağlayacağız. Ancak bu defa taşınmazı piyasa fiyatı ne ise o fiyattan satacağız. Bizden bu yeri alan vatandaş da bu araziyi sadece tarımsal amaçlı olarak kullanmaya devam edecek.
14) Turizm yatırımcılarına büyük bir fırsat getiriliyor. Turizm yatırımcıları kira sürelerini 49 yıla uzatabilecekler, isterlerse tesislerin olduğu yerleri satın alabilecekler.
Sahillerimizde birçok yerde turizm işletmeleri Hazineden aldıkları yerler üzerinde otel yatırımlarını yaptılar, buraları kullanıyorlar. Hazineden alırken 49 yıla kadar irtifak hakkı tesis edilmiş. Ancak şimdi görüyoruz ki bunların birçoğunun süresi bitmeye yakın. Beş yıl, on yıl süresi kalan işletmeler var. Bu işletmelerimiz buralarda yatırım yapmak istiyor. Bankalardan kredi kullanmak istiyorlar, süre çok az kalınca bu imkanları kullanamıyorlar. Hükümet olarak turizm sektörünün içinde bulunduğu durumu da dikkate alarak bu işletmelerimize bir imkan getirmek istedik. Meclise sevk ettiğimiz yasa tasarısında bu konuya ilişkin düzenleme yaptık. Bu düzenleme yasalaşırsa, 49 yıllık kira süresinin bitimine ne kadar kalırsa kalsın yeniden kira süresini 49 yıla tamamlayacağız. Yatırımcımız isterse, bu yeri bedelini ödeyip satın da alabilecek. Böylece ülkemiz ekonomisine önemli katkılar sağlayan bu turistik tesislerde yeni yatırımlar yapılacak, Türk turizmi kazanacak.
15) Maliye Bakanlığından irtifak hakkı ile yer kiralayanlar, bu yerleri satın almak istediklerinde en fazla 2 yıl vade ile satın alabilirken yapılan yasal düzenleme ile bu süre 5 yıla uzatılmaktadır.
16) Hazine taşınmazları üzerinde izinsiz yapılan binaların sahiplerine bu taşınmazlar doğrudan belediyeler üzerinden satılmaktadır. Mevcut düzenlemede bu yapıların 19.7.2003 tarihinden önce yapılmış olması gerekmektedir. Yapılan düzenleme ile bu tarih 31.12.2009’a çekilmektedir.
17) BELEDİYELERİN EMLAK VERGİSİ DEĞERLERİNDE YAPTIKLARI AŞIRI ARTIŞLARA KARŞI VATANDAŞI KORUMAK ÜZERE TAVAN UYGULAMASINA GEÇİLİYOR
2017 yılında bütün belediyeler arsa ve arazilerin emlak vergisine esas kıymetlerini komisyonlar vasıtasıyla yeniden belirlemiştir. Belirlenen bu kıymetler gelecek sene vatandaşlarımızın ödeyeceği emlak vergisinin hesabında kullanılacak. Aşırı, astronomik olarak belirlenen kıymetlerin önüne geçmek için 2017 yılında arsa veya arazi değeri neyse 2018 yılı için yapılacak değer artışı hiçbir şekilde bu değerin %50’sini geçemeyecek şekilde yasal düzenleme yapılmaktadır.
18) TELEKOM SEKTÖRÜNÜN KAMUYA OLAN YÜKÜMLÜLÜKLERİ İLE İLGİLİ KÖKLÜ DEĞİŞİKLİKLERE GİDİLİYOR
Yüzde 25, yüzde 15 ve yüzde 5 şeklinde farklı oranlarda uygulanan özel iletişim vergisi, yüzde 7,5 olarak tek oranda birleştiriliyor.
Cep telefonu görüşmelerinden %25 oranında, sabit telefon görüşmelerinden %15 oranında ve data ve internet hizmetlerinden %5 oranında alınan özel iletişim vergisi, %7,5 olarak tek oranda yeniden düzenleniyor. Böylece vatandaşlarımız telekom hizmetlerinin vergilendirilmesindeki karmaşık yapıdan kurtuluyor ve vergi oranları aşağı indiriliyor.
Telekom sektöründeki operatörlerin aylık net hasılatları üzerinden yüzde 5 oranında telsiz ücreti alınacak.
Halihazırda Telekom Operatörleri kurdukları TrX cihazların adedine bağlı olarak Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna telsiz ücreti ödüyor. Yapılan değişiklikle cihaz başına alınan telsiz ücreti yerine operatörlerin aylık net hasılatları üzerinden %5 oranında telsiz ücreti alınması sağlanıyor.
Ön ödemeli hatlardan alınacak özel iletişim vergisi sağlanan hizmete göre farklılaştırılıyor.
19) Yurtdışında gerçekleşen telefon konuşmaları ve data hizmetleri için yurtdışındaki operatöre ödenen bedeller üzerinden KDV ve Özel İletişim Vergisi alınmayacak.
Vatandaşlarımız yurtdışında yaptıkları görüşmelerden dolayı yurtdışındaki operatörlere yapılacak ödemeler üzerinden KDV ve özel iletişim vergisi ödemekten kurtuluyor.
20) Makinalar arası iletişim sağlanması amacıyla tesis ettirilen Telekom aboneliğinde telsiz ücretine muafiyet getiriliyor.
21) Bankalar tarafından yapılan türev işlemlerde BSMV istisnası getiriliyor.
22) Finansal kiralama ve finansman şirketlerine özel karşılık ayırma ve bu karşılık tutarı kadar vergi matrahından indirme imkanı getiriliyor.
23) Finansal kiralama ve finansman şirketlerine bankalar gibi takip sonucu elde ettikleri taşınmazların satışı kapsamında oluşan kazanca vergi istisnası getiriliyor.
24) Kamu özel işbirliği projelerinin finansmanında yurtdışından kaynak teminini kolaylaştırmak amacıyla özel amaçlarla kurulan şirketler kanalı ile getirilecek finansman için düzenlenecek sözleşmelerden damga vergisi ve harç alınmaması öngörülüyor.
25) Gümrük vergisinden muaf olan ürünler için muafiyetler kaldırılmakta, bunun yerine vergi had ve nispetleri sıfır olarak belirlenmektedir. Böylelikle dış ticaret politikasının gerekleri çerçevesinde Bakanlar Kuruluna bu ürünler için de vergi getirme imkanı sağlanıyor.
26) ENGELLİLERE ÖTV’SİZ ARAÇ SATIŞI UYGULAMASINDAKİ SUİSTİMALLERİN ÖNÜNE GEÇMEK İÇİN SINIR GETİRİLİYOR
Engellilere sağlanan ÖTV’siz binek aracı alma imkanı vergisiz fiyatı 70 bin liranın altına olan araçlarla sınırlandırılıyor.
27) EKONOMİK VE FİNANSAL İSTİKRARIN KORUNMASINA YÖNELİK DÜZENLEMELER YAPILIYOR
Şirketlerin döviz cinsinden borçlanmalarını takip etmek ve döviz borçlanmasına ilişkin riskleri belirleyip ona göre para politikası tedbirleri almak amacıyla Merkez Bankasına bilgi toplama yetkisi veriliyor.
Yurt dışında yatırım yapma amacıyla kurulan fonlara, ülkemizde yapacakları yatırımlar kapsamında Hazine Müsteşarlığı bütçesinden kaynak aktarılabilmesine imkan sağlanıyor.
Hazine Müsteşarlığı tarafından girişim sermayesi fonlarına ve katılım bankalarının oluşturdukları fonlara kaynak sağlanabilmesi amacıyla yasal düzenleme yapılıyor.
Sermaye piyasalarının derinleştirilmesi ve araç çeşitliliğinin artırılması amacıyla kitle fonlama platformları üzerinden sermaye piyasalarında kaynak toplanmasına imkan sağlanıyor.
28) Kooperatiflerin ortak dışı işlem yapmaları halinde vergi muafiyetinin kalkmaması, buna karşılık ortak dışı işlemlerin ayrı bir iktisadi işletme olarak değerlendirilip vergilendirilmesi öngörülüyor.
29) Vergi daireleri tarafından mükellefle yapılan her türlü işlemin elektronik ortamda yapılmasına imkân veren yetki düzenlemesi yapılmaktadır. Mükellefler vergi dairesine gitmeden bütün işlemlerini elektronik ortamda yürütebileceklerdir. Böylece Maliye Bakanlığı e-devlet uygulamalarında yeni dönemin öncüsü sayılabilecek bir uygulamayı başlatıyor.
30) Yurtdışında düzenlenmiş banka kartlarının vergi borçlarının ödenmesinde kullanılması halinde bankaların bu ödemeler üzerinden komisyon almasına imkân sağlanmaktadır.
Gerçek kişiler için ikametgâh adresi olarak MERNİS adresinin tebligat adresi olarak kullanılmasına imkân sağlanmaktadır.
Vergi borçlarını süresinde ödemeyen mükelleflere yapılan ödeme emri tebligatlarında ödeme veya mal bildiriminde bulunma için öngörülen 7 günlük süre 15 güne çıkarılmaktadır. İhtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk uygulamalarında, bu işlemlere karşı dava açma süreleri 7 günden 15 güne çıkarılmaktadır.
Vergi borçlarını süresinde ödemeyen mükelleflere bu borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları için verilen 7 günlük süre mükelleflere yardımcı olmak amacıyla 15 güne çıkarılmaktadır.
Transfer fiyatlandırması ile ilgili yöntem belirleme anlaşmalarında (Peşin Fiyatlandırma Anlaşmaları) alınmakta olan 57 bin TL harç kaldırılmaktadır.
31) Vergi borcu yoktur uygulamasının yapıldığı kamu kurumlarının kapsamı genişletilmektedir.
32) Elektronik ticarette vergi güvenliğini sağlamak amacıyla; internet ortamında yürütülen ticari faaliyetlere ilişkin bu işleri yürütenler tarafından Gelir İdaresi Başkanlığına bildirimde bulunma yükümlülüğü getirilmektedir.
33) Elektronik ortamda yurtdışından Türkiye’deki nihai tüketicilere hizmet sunanlara KDV bakımından Türkiye’de vergi mükellefi olma zorunluluğu getirilmektedir.
34) Gelir İdaresi Başkanlığının kayıt dışı ekonomi ile mücadele ve tahsilat etkinliğini artırmak amacıyla çeşitli kaynaklardan veri toplaması ve bunu risk analizine tabi tutabilmesi imkânı getirilmektedir.
Gelir İdaresi Başkanlığı ile SGK’nın mükelleflere yapacakları iade sırasında diğer idarenin alacağı varsa yapılacak iadeden mahsup edilmesi öngörülmektedir.
35) Maliye Bakanlığı kamu kurumlarının taşeron işçi çalıştırmaları halinde sözleşmede çalışanların ücretlerine ilişkin tavan belirleme yetkisi almaktadır.
36) Maliye Bakanlığının kamu harcamalarında e-devlet uygulamalarını yaygınlaştırması için ilave yetkiler verilmektedir.